به گزارش روابط عمومی مرکز آموزشی،تحقیقاتی و درمانی قلب و عروق شهید رجایی، دکتر علیرضا جلالی رئیس مرکز ضمن تبریک سالروز ولادت حضرت زینب (س) و روز پرستار و فرا رسیدن سال نو ، تاریخچه مختصری از نامگذاری هفته سلامت گفت و افزود : در 7 آوریل هر سال، بمناسبت گرامیداشت تأسیس سازمان جهانی بهداشت، روز جهانی بهداشت با تمرکز روی یک موضوع مهم بهداشتی توسط سازمان جهانی بهداشت، کشورهای عضو و شرکاء جشن گرفته می‌شود. موضوع مورد تمرکز در روز جهانی بهداشت در سال 2010، شهرنشینی و اثرات آن روی سلامت می‌باشد. شهرنشینی سریع و تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، محیطی و سلامت، روی تمام کشورهای مناطق دنیا، خصوصاً کشورهای در حال توسعه اثر گذاشته است. پیام روز جهانی بهداشت در سال 2010، بمنظور تاکید بر چالشهای عظیم بهداشتی در مناطق شهری انتخاب شده است.
سلامت شهری شامل عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت، سلامت محیط، خشونت، سلامت جاده‌ای، شیوه‌های زندگی سالم، امنیت و سلامت غذا، سکونت‌گاههای سالم و امکانات تفریحی مناسب و احساس تعلق افراد به جامعه می‌باشد. از سال 1986، سازمان جهانی بهداشت از طریق برنامه شهرسالم، فعالانه درصد ارتقای سلامت شهری بوده است. در سال 1992 کمیته منطقه‌ای دفتر مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت موضوع شهرنشینی سریع و تأثیرات آن را روی سلامت مورد بحث قرار داد و قطعنامه‌ای تحت عنوان EM/RC39/R.2 را صادر نمود که این قطعنامه از کشورهای عضو درخواست می‌کرد که ایده شهرسالم را مورد تاکید قرار دهند. موفقیت‌های خوبی در این زمینه بدست آمده است، با این حال، برنامه شهر سالم در منطقه مدیترانه شرقی نیازمند تعهد و بودجه بیشتر توسط تمام ذینفعان می‌باشد. برنامه روز جهانی بهداشت در سال 2010 فرصت مناسبی را بوجود می‌آورد که سازمان جهانی بهداشت یکبار دیگر رهبری پیشبرد برنامه سلامت در شهرها را برعهده بگیرد.
این دستورالعمل اهداف، استراتژی و برنامه‌های پیشنهادی روز جهانی بهداشت را مورد بحث قرار می‌دهد. آن همچنان چهارچوبی را برای تدوین برنامه‌های ملی سلامت شهری در برنامه‌های ملی استراتژیک بلندمدت و برنامه‌های اخیر را پیشنهاد می‌نماید.
او فشار خون را بدین صورت تعریف کرد و گفت: فشارخون عبارت از نیرویی است که در اثر برخورد خون با دیواره سرخرگها بوجود می‌آید و سپس جریان خون از قلب به قسمت‌های دیگر بدن می‌شود و هنگامی‌که قلب منقبض می‌شود باعث تلمبه شدن خون به داخل سرخرگ‌های بزرگ بدن می‌شود که فشار سیستول می‌نامند. و هنگامی‌که قلب شل و منبسط می‌شود می‌شود فشار خون به حداقل می‌رسد که به آن فشار دیاستول گویند.
یکی از مهمترین راه ارزیابی سلامت اندازه‌گیری فشارخون است، هر چه فرد فشارخون بالایی داشته باشد خطر ابتلاء به بیماری‌های مختلف افزایش می‌یابد.
فشارخون بالا یکی از شایع‌ترین اختلالات گردش خون می‌باشد. این بیماری از جمله بیماری‌هایی است که عوارض زیادی دارد: مهمترین آنها اختلالات بینایی، کلیوی، مغزی و قلبی می‌باشد. در صورتی‌که فشارخون بالا درمان نشود در بیشتر موارد منجر به مرگ می‌گردد.
برخلاف تصور نمی‌توان بالابودن فشارخون را در خود احساس کرد، تنها راه پی بردن بالا بودن فشارخون اندازه‌گیری آن است. بالاترین حد قابل قبول فشارخون در افراد سالم 14 میلی متر جیوه روی 9میلی‌متر جیوه است.
ایشان شعار فشار خون را جدی بگیرید را یکی از مهمترین بیماری های رایج در جهان و ایران خواند که بصورت نهفته و پنهان در اکثر انسان ها شروع به فعالیت می کند و آهسته آهسته به تک تک ارگان های بدن آسیب رسانده و شمع وجود انسان را خاموش می کند.
دکتر جلالی یکی از وحشتناکترین بیماری ها را بیماری فشار خون خواند و افزود بیشترین آمار بیماری های رایج بیماری دیابت و فشار خون می باشد و بعلت جدی نگرفتن اکثر مردم،سازمان بهداشت جهانی شعار امسال خود را بعنوان فشار خون را جدی بگیرید نامگذاری کرده است.
رئیس مرکز قلب و عروق شهید رجایی در ادامه گفت در صورتیکه که این بیماری جدی گرفته شود ، بیماران می توانند با رجوع به پزشکان متخصص و با آموزش های مداوم به آنها می توان پیشگیری های لازم صورت پذیرد.
او خاطر نشان کرد بیماری فشارخون بالا می‌تواند به دلیل بیماری‌های کلیه، غدد، ناهنجاری‌های عروقی باشد. اما در 90درصد بیماران علت مشخصی برای بالا بودن فشارخون وجود ندارد. این بیماری بهبود نمی شود ولی قابل کنترل است و می توان با آن همزیستی داشت در صورتیکه آن را جدی گرفته و تحت نظر پزشک متخصص باشد و در صورت جدی نگرفتن تمام ارگان ها از قبیل چشم، قلب،کلیه ، مغز و غیره تحت آسیب های جدی قرار گرفته و انسان را به مرگ نزدیک خواهد کرد.
دکتر جلالی در ادامه افزود: این بیماری می‌تواند سالها بدون علامت باشد و یا ممکن است با علائمی مانند درد ناحیه پس سر، بخصوص صبح‌ها هنگام بیدار شدن از خواب، سرگیجه، وزوز گوش، خستگی، تپش قلب و تنگی نفس همراه باشد. علائمی مانند تنگی نفس شبانه، خواب آلودگی و اغما در موارد حاد بیماری دیده‌ می‌شود.
رئیس مرکز علائم مؤثر در تشدید فشارخون بالا را دیابت (بیماری قند) ،سابقه فامیلی ،فشارهای عصبی ،چاقی ،افزایش چربی خون ،استعمال دخانیات ،نداشتن فعالیت بدنی و ورزش خواند و راه‌های پیشگیری از ابتلا به فشارخون بالا به شرح ذیل اعلام کرد:
1- کم کردن وزن و رساندن آن به حد مطلوب
2- کاهش چربی غذا چربی گوشت و پوست مرغ قبل از پخت، از آنها جدا شود.
• مصرف زرده تخم مرغ حداکثر به 3 عدد در هفته محدود شود.
• مصرف دل و قلوه، کله پاچه و مغز محدود شود.
• به جای سرخ کردن موادغذایی از روش کباب کردن، آب پز کردن یا بخار پز کردن ، و از فر یا تنور جهت پخت موادغذایی استفاده گردد.
3- کم کردن مصرف نمک
4- حبوبات مانند: عدس، نخود، و لوبیا و سبزی بیشتر مصرف شوند.
5- مصرف مواد قندی مانند قند و شکر، بستنی، شیرینی و بطور کلی هر ماده غذایی که در تهیه آن شکر به کار رفته است و نیز مصرف مواد نشاسته‌ای مانند نان، برنج، سیب‌زمینی و ماکارونی کاهش یابد. زیرا زیادی این مواد در بدن به چربی تبدیل می‌گردد.
6- فعالیت‌های بدنی و ورزش مستمر انجام شود.
ساده ترین و عملی ترین ورزش نیم ساعت پیاده‌روی در روز است.
7- از استعمال دخانیات پرهیز شود.
8- لازم است افراد سالم حداقل سالی یکبار فشارخون خود را اندازه‌گیری کنند زیرا فشار خون بالا در اغلب موارد فاقد هر گونه علامتی می‌باشد.
9- افراد دارای فشار خون بالا لازم است زیر نظر پزشک معالج خود، به طور منظم فشارخون خود را اندازه‌گیری کرده و هر 6 ماه یکبار آزمایش چربی، قند، اوره، اسید اوریک خون و آزمایش کامل ادرار را انجام دهند.
ایشان در ادامه خاطر نشان کرد قطع داروهای پایین آورنده فشار خون بدون مشورت پزشک عوارض جبران ناپذیری در پی دارد و با تشخیص سریع و درمان بموقع فشارخون بالا می‌توان از بسیاری از عوارض آن پیشگیری کرد.
در انتها از برنامه های هفته نوآوری مرکز خبر داد و گفت: در مورخ 18 فروردین ماه اجرای برنامه اردویی در پارک ملت با همکاری بسیج دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهرداری منطقه 3 تهران و با حضور تیم پزشکی مرکز از 7 صبح لغایت 19 بعد از ظهر برگزار می گردد و مردم مورد غربالگری و چکاپ از نظر فشارخون قرار خواهند گرفت.
همچنین همایش یکروزه تازه های فشارخون برای پزشکان و پرستاران با همکاری بسیج دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار خواهد شد.
خبرنگار: پیام احمدی کاشانی
عکس از : سید امیر حسین میرکمال