ابوجعفر، محمد بن علی الباقر، مشهور به
محمد باقر امام پنجم
شیعیان که آن‌ها از وی با عنوان
امام محمد باقر یاد می‌کنند. کنیه‌اش
ابوجعفر و
باقرالعلوم زادهٔ سوم
صفر یا نخست
رجب سال ۵۷ هجری در
مدینه. پدرش
ابومحمد علی بن الحسین زین العابدین (امام چهارم شیعه) و مادرش
فاطمه بنت حسن بن علی است.
برای محمد باقر هفت فرزند یاد کرده‌اند، پنج پسر و دو دختر:
- جعفر صادق. (امام ششم شیعیان)
- عبد الله بن محمد. او هم از ناحیه پدر و هم از ناحیه مادر با جعفر صادق متحد است. وی صاحب فضل و صلاح بوده که فردی از بنی امیه به او سم خورانید و او را کشت.[۱]
- ابراهیم بن محمد، از ام حکیم.
- عبید الله بن محمد، از ام حکیم.
- علی بن محمد، ام ولد.
- زینب بنت محمد، از ام ولد.[۲]
- ام سلمه، از ام ولد.
برخی، تنها شش فرزند برای امام محمد باقر نام برده‌اند و بر این باورند که وی فرزندی به نام عبید الله نداشته‌است.[۳]
گروهی دیگر گفته‌اند که دو دختر نداشته‌است، بلکه زینب و ام سلمه در حقیقت دو نام برای یک دختر است.
آثار
تفسیر باقر
رساله‌ای در تفسیر قرآن منسوب به امام محمد باقر به جای مانده‌است. به گفته برخی منابع این رساله حاصل استنساخ یکی از شاگردان وی می‌باشد.[۶]
المناسک
در حدیثی از جعفر صادق چنین آمده که آداب حج در فقه شیعه برای اولین بار توسط امام محمد باقر تدوین شده‌است.[۷]
شهادت
به گفته برخی منابع امام محمد باقر در ۷ ذی الحجه سال ۱۱۴ پس از هجرت در سن ۵۷ به دستور هشام بن عبدالملک در مدینه مسموم شد و به شهادت رسیدند.
آرامگاه
آرامگاه امام محمد باقر در شهر مدینه در قبرستان بقیع کنار سه امام دیگر شیعیان مدفون است آرامگاه او برخلاف بیشتر امامان شیعه هم اکنون گنبد و ضریح ندارد.
