به گزارش واحد روابط عمومی مرکز،دکتر فریدون نوحی رئیس و هیئت رئیسه مرکز طی پیامی فرارسیدن دوم مرداد روز جهانی فیزیوتراپی را به کلیه همکاران این بخش تبریک گفته و از خداوند متعال خواستار سلامتی و موفقیت برای آنان شدند.
فیزیوتراپی (به انگلیسی: physiotherapy) شیوه‌ای از درمان بیماریها و اختلالات عصبی-ماهیچه‌ای-اسکلتی با استفاده از تجهیزات مکانیکی، جریان‌های الکتریکی، مانورهای دستی، تمرینات ورزشی و عوامل فیزیکی دیگر است. در این روشها از ورزش، نور، پرتوهای فرابنفش ، گرما و جریان برق استفاده میشود. فیزیوتراپی حیطه‌ای از پزشکی است که هدف آن پیشگیری از بیماریها، درمان، توانبخشی و بالا بردن سطح سلامت میباشد.
واژه فیزیوتراپی از «فیزیو= فیزیولوژیک، جسمانی و طبیعی» و «تراپی=درمان»، ساخته شده‌است. در بعضی از منابع لغت اصلی که کلمه فیزیوتراپی ازآن گرفته شده‌است کلمه physiological therapeutics میباشد. البته مداخلات درمانی در فیزیوتراپی بخش کوچکی از عملیات آن محسوب می‌گردد. در فیزیوتراپی هدف ارتقای عملکرد جسمانی بدن میباشد البته با توجه به تداخل و ارتباط زیاد سیستمهای بدن درمانهای فیزیوتراپی که توسط فیزیوتراپیست انجام میشود مستقیم یا غیر مستقیم باعث بهبود عملکرد دستگاه فیزیولوژیک نیز میشود مثلاً فیزیوتراپی دستگاه تنفسی موجب بهبود درصد گازهای خون (دی اکسید کربن و اکسیژن) و تغییر میزان اسیدیته خون شده که به نوبه خود می‌تواند باعث بهبود سطح هشیاری شود.
فیزیوتراپیست در این رشته به عنوان درمانگر شناخته میشود. با توجه به این که فیزیوتراپی درمان فیزیولوژیک و جسمانی بیماریها است کالبدشناسی و حرکت شناسی و فیزیولوژی حرکت از اهمیت بیشتری برخوردار است.
فیزیوتراپی درمانی علمی بر اساس تحصیلات عالی و بالینی با قدمت طولانی میباشد که همزمان با توسعه دانش پزشکی به یکی از ارکان درمان های نوین پزشکی تبدیل شده است.
اصلی ترین هنر و تخصص فیزیوتراپیست توانایی انجام مهارتهای دستی و حرکت درمانی است که در جهت پیشگیری از بسیاری بیماریها و درمان و توانبخشی افراد جامعه بکارگرفته میشود. خواص امواج مختلف مانند امواج صوتی,مغناطیسی,لیزر,شاک ویو,رادیویی و خواص درمانی اب,سرما و گرما بکارگرفته میشوند تا دستیابی به این اهداف اسانتر شود.
اعمال مذکور منحصرا توسط فیزیوتراپیستهای فارغ التحصیل از دانشکده های توانبخشی انجام میشود که اموزشهای علمی را طی کرده و درمانهای بالینی را بخوبی فراگرفته اند.
دیدگاه منحصربه فرد فیزیوتراپیست از بیمار و شناخت ویژه اش از عملکرد و ساختار طبیعی بدن در کنار معاینه و ارزیابی دقیق به وی این توانایی را میدهد تا بیماران را در جهت رسیدن به اهدافی مانند پیشگیری از بیماریها,تطابق افراد با محیط کار,افزایش کیفیت زندگی افراد,کاهش نیاز به برخی جراحیها و درمانهای دارویی طولانی مدت که عوارضی نیز درپی دارند,سوق دهند.
تمامی روشهای درمانی فیزیوتراپی دارای شواهد و پایه علمی و تحقیقاتی بوده و با درمانهایی مثل طب فیزیکی,کایروپراکتیک,طب سنتی,ورزش درمانی و ماساژدرمانی کاملا متفاوت میباشد.
درمان در فیزیوتراپی به طور کلی به سه گروه اصلی تقسیم میشود:
۱- تمرین درمانی: فیزیوتراپیست به وسیله تجویز؛ انجام و آموزش ورزشهای درمانی خاص؛ ماساژ؛ ورزش در آب (آب‌درمانی)؛ اقدام به درمان بیمار یا افزایش سطح سلامت می‌کند.
۲- الکتروتراپی:درمان به وسیله دستگاههای ویژه انجام میشود این دستگاهها معمولاً امواج خاصی را (امواج مایکرو ویو؛ امواج کوتاه رایویی؛ امواج مافوق صوت؛ امواج الکتریکی) که همگی توسط دستگاه به شکل خاصی تولیدشده و تغییر می‌یابند (مدوله میشوند).
۳- مهارتهای درمان با دست
مهمترین حیطه‌های فعالیت فیزیوتراپی در پزشکی شامل درمان موارد زیر است: ۱-بیماریهای دستگاه حرکتی (ارتوپدی). ۲-بیماریهای دستگاه قلبی و تنفسی. ۳-بیماریهای دستگاه اعصاب محیطی و مرکزی. ۴-بیماریهای پوستی و سوختگیها. ۵-درد و کنترل درد. ۶-بیماریهای شغلی.
ویژگی‌های فیزیوتراپی
۱- دیدگاه بیمارنگر ۲- غیر تهاجمی ۳- دیدگاه سلامت‌نگر ۴- کل نگری
مداخله‌های درمانی
مداخله‌های درمانی که توسط فیزیوتراپیست به‌کار گرفته میشود:
- تمرین درمانی
- درمان دستی
- تمرینات افزایش تحمل قلب و عروق
- ریلکسیشن
- بیوفیدبک تراپی (پس خوراندن زیستی)
- فیزیوتراپی قلب و ریه
- انواع مدالیته‌ها مانند: تراکشن (Traction) ـ اوراتراسوند ـ پک‌های گرمایی (Hot Pack) ـ لیزر ـ الکترو تراپی
- تجویز وسایل کمکی مانند پروتز و ارتز
- به‌کارگیری تکنیک‌های طب مکمل
فیزیوتراپی در بیماریهای قلبی و تنفسی
فیزیوتراپی در بیماران تنفسی شامل اصلاح الگوی تنفسی، تقویت عضلات سامانه تنفسی، تخلیه ترشحات داخل ریه و مجاری تنفسی، همچنین تحریک رفلکس سرفه و آموزش روشهای تنفسی و تمرینات تنفسی میباشد.
برای درمان بیماران قلبی بستری شامل بهبودی وضعیت بیمار و نیز افزایش کارایی سامانه قلبی-عروقی میباشد.
فیزیوتراپی ریه: این درمان یکی از مقدماتی‌ترین روشهای درمانی فیزیوتراپی در تاریخ این رشته بوده‌است و پایه درمان فیزیوتراپی دربیماران بستری محسوب می‌گردد. این درمان مجموعه‌ای از روشهای درمانی مختلف است که در جهت بهبود تنفس و تخلیه ترشحات بکار می‌رود. بیمار توسط این درمان دارای اکسیژن رسانی بهتری خواهد بود.
شرح وظایف فیزیوتراپیست
فیزیوتراپیست تحت نظارت مستقیم مسئول فیزیوتراپی انجام وظیفه می‌نماید.
تصدی سمت می‌تواند با لیسانس فیزیوتراپی(BSPT) و یا فوق لیسانس فیزیوتراپی(MSPT) یا دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی (DPT)و دگترای تخصصی فیزیوتراپی (PhD) باشد.
۱. نظارت بر فعالیت‌های درمانی دستیار فیزیوتراپی، تکنسین فیزیوتراپی، کمک فیزیوتراپی
۲. تشکیل پرونده جهت بیماران فیزیوتراپی
۳. ثبت کلیه نکات مربوط به بیمار و مراحل درمان و کلیه وقایع در حین درمان
۴. جمع‌آوری وگزارش کلیه آمار درمانی بیماران به مسئول بخش
۵. آموزش و توصیه به بیماران یا همراهان آنها
۶. شرکت در بازآموزی‌ها بطور سالیانه و ارائه مدارک مربوطه
۷. رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای
۸. بررسی و معاینه انفرادی و گروهی نقص‌های بالقوه یا بالفعل، محدودیتهای عملکردی، ناتوانایی ها
۹. تشخیص محدودیتهای حرکتی، ناتوانیها یا بیماریها
۱۰. طراحی و برنامه ریزی برای درمان
۱۱. مشاوره و آموزش به بیمار
۱۲. اجرای مداخلات درمانی مانند:مانوال تراپی، الکتروتراپی، تمرین درمانی، هیدروتراپی
۱۳. ارزیابی پیشرفت بیمارک
۱۴. ثبت مراحل درمان
۱۵. تهیه گزارش درمان در پایان آخرین جلسه درمانی جهت ارائه به پزشک ارجاع دهنده
۱۶. ارائه خدمات درمانی به بیماران اعم از سرپائی یا بستری مطابق دستورالعمل مسئول بخش
۱۷. انجام سایرامورمحوله از طرف مسئول بخش درحدود اخلاق حرفه‌ای
۱۸. حفظ اطلاعات و اسرار مربوط به کارکنان وبیماران
۱۹. عدم دخالت دراموردرمانی همکاران و درصورت نیازگزارش به مسئول بخش
توضیح به اینکه تیم فیزیوتراپی مرکز قلب و عروق شهید رجایی با کادری مجرب و ماهردر فیزیوتراپی قلبی یکی از بخش های مهم و کارآمد در درمان بیماران قلبی محسوب می شود.
خبرنگار: پیام احمدی کاشانی
