امام سجاد، اسوه زهد و تقوا و نمونه صبر شکیبایی و مظهر آمیختگی علم و حلم پس ازایفای وظیفه الهی خود و حفظ ارزشهای دین و پاسداری از تشکل شیعی در سخت ترین ادوارسیاسی - اجتماعی -، در سال 95 هجری قمری به لقای پروردگار و وصال معبود خویش شتافت .
در تاریخ وفات آن حضرت سال 94،95 و 96 هجری قمریگفته شده است ولی پیشینه دارترین و معتبرترین نقلمربوط به سال 95 هجری قمری می باشد.
البته جز این نقلها، برخی مورخان به سالهای92، 93، 99، 100نیز اشاره کرده اند. بنابراین ، اگر نقل مشهور را در سال ولادت و نیز رحلت امام سجاد - علیه السلام - سال 38 هجری و 95 قمری - ملاک قرار دهیم ، عمر شریف وی هنگام وفات 57 سال بوده است . دو سال آن مقارن با روزگار خلافت علی بن ابی طالب ع ره و ده سال آن در دورانامامت عموی گرامیش - حسن بن علی ع و ده سال در روزگار زعامت حسین بن علی ع بوده و 34 سال آن به دوران امامت خود آن حضرت اختصاص داشته است .
و اما آرا در زمینه ماه و روز رحلت آن حضرت نیز مختلف است . بیشتر نویسندگان ورز دوازدهم محرم را متذکرشده اند. و برخیروزهای 18، 19، 22 و 25 محرم را مطرح کرده اند و نیز نقلی ، روز 14 ربیع الاول را احتمال دادهاست .
درباره علت شهادت امام سجاد - علیه السلام - و چگونگی وفات آن پیشوایصالحان ، عمده تاریخنگاران تصریح کرده اند، ولید بن الملک ، ایشان را مسموم ساخته وآن را حضرت در نتیجه همان مسمومیت درگذشته است .
بعضی هم نوشته اند که هشام بنعبدالملم در روزگار خلافت ولید، امام علی بن الحسین - علیه السلام - را مسموم کردهاست .
اما میان این دو نظر، تنافی و تعارضی وجود ندارد. زیرا طبیعی است که هرچند برنامه مسومیت امام سجاد از سوی دستگاه خلافت - ولید - ریخته شده و فرمان آنتوسط شخص خلیفه صادر گشته باشد، کسان دیگری مجری آن برنامه و فرمان خواهند بود. زیرا مسایل سیاسی و اجتماعی و همچنین محبوبیت امام سجاد - علیه السلام - در میانمردم و معروفیت وی به علم و زهد و تقوا، هرگز به حاکمان این جراءت را نمی داده استکه به طور مستقیم با آن حضرت رویا رو شوند و به ستیز برخیزند و با زمینه های قتل ویرا به طور علنی فراهم آورند.
بر این اساس ، بعید نمی نماید که هشام بن عبدالملکبه دستور بردارش ولید مرتکب چنین جنایتی شده باشد و ولید و هشام هر دو کشنده امامسجاد بوده باشند.
مدفن علی بن الحسین علیه السلام
بدنمطهر زین العابدین علیه السلام کنار امام حسن مجتبی علیه السلام در قبرستان بقیع مدفون گشت
بقیع زمین کوچکیاست که بسیاری از بزرگان اسلام را در خود جای داده است . از آن جمله چهار امام شیعه - امام حسن مجتبی علیه السلام ، امام زین العابدین علیه السلام ، امام محمد باقر علیه السلام و امام جعفرصادق - علیه السلام - میباشد.
در گذشته زمان ، مسلمانان و شیفتگان اسلام و اهلبیت ، به تجلیل آبادی این مکان همت گماشته و برای هر یک از این بزرگان ، حرم وبارگاهی بنا کرده بودند . اما سوگمندانه ، و هابیان در شوال 1344 هجری قمری اینآثار را تخریب کردند و همه را با خاک یکسان نمودند!از آن این پس ، رفتار ناشایست وهابیان و حکام حجاز همواره از سوی محافل اسلامی مورد انتقاد شدید قرار داشته ودارد.
